HABER MERKEZİ- Kirazlıyaylalı kadınlarının, köylerinde yapılmak istenen Çinko-Kurşun-Bakır Zenginleştirme Tesisi ve Atık Barajı’na karşı mücadelesi sürüyor. Kadınlar, projenin iptali için açılan davadan olumlu sonuç alınmazsa Ankara’ya yürüyeceklerini söylüyor.
Bursa’nın Yenişehir ilçesine bağlı Kirazlıyayla köyünde Çinko-Kurşun-Bakır Zenginleştirme Tesisi ve Atık Barajı’na karşı köylü kadınlar, doğalarını savunmak için gece gündüz nöbet tutmaya başladı. Kadınlar, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilen ‘çevresel etki değerlendirme (ÇED) olumlu’ raporunun ve projenin iptal edilmesini isteyen köylüler, gece gündüz arazilerinde nöbet tutuyorlar.
ERDOĞAN’A SESLENDİLER: GELSİN, GÖRSÜN BURAYI
Yürütmeyi durdurma istemiyle açtıkları ve 28 Ekim Çarşamba günü görülecek dava öncesi bir araya gelen kadınlar, AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’a seslendi. Bir kadın, “Gelsin, görsün burayı. Öyle masa başındakine benzemiyor. Buraya gelsin, biz adalet istiyoruz” diye sitem etti.
ANKA’ya konuşan Kirazlıyaylalı kadınlar, davanın istedikleri gibi sonuçlanmaması durumunda, sorunlarını anlatmak için hep birlikte Ankara’ya yürüyeceklerini dile getirdiler.
‘ALSINLAR GÖTÜRSÜN BU FABRİKAYI’
Kamışlıgöl’deki suyun tamamen kurumasına canlarının sıkıldığını ve üzgün olduklarını ifade eden kadınlar, “Kuruttular sularımızı. Geliyoruz buraya nöbet bekliyoruz. Defolsun gitsinler buradan. Alsınlar götürsünler fabrikayı. Burada yaşamak istiyoruz. Sabah akşam geliyoruz, ağlayarak geri dönüyoruz. Meramızı batırdılar, gölümüzü kuruttular, yollarımızı kapattılar, meşelerimizi kestiler. Buraya gelip gitmekten, düşünmekten işimize bakamıyoruz. Geceleri uyuyamıyoruz artık” diyerek tepkilerini dile getirler.
Kuruyan gölden tüm köylünün daha önce yararlandığını belirten 72 yaşındaki Kirazlıyaylalı bir kadın, “Bu gölün daha önce kuruduğunu hiç görmedim. Hayvanlarımızı burada sulattık, halımızı kilimimizi burada yıkadık, çocuklarımızla burada piknik yaptık, misafirlerimiz burada ağırladık ama göletimizde şimdi bir kurbağanın içebileceği su bile yok” diye sitem etti.
YENİŞEHİR ÇEVRE PLATFORMU: KÖYLÜLERLE BİRLİKTE DİRENİŞ SERGİLEDİK
Yenişehir Çevre Platformu Sözcüsü Şafak Erdem, Kirazlıyaylalı kadınların geçen sene eylül ayında kendileriyle iletişime geçtiklerini belirterek şu bilgileri verdi:
“Yenişehir ilçesindeki sivil toplum kuruluşlarının ve Kirazlıyayla köyünden de insanlarla birlikte Yenişehir Çevre Platformu’nu kurduk. Bu dönemde bilgilendirme toplantıları yaptık, kurumları ziyaret ettik ve dilekçeler yazarak itirazlarda bulunduk. Fakat 31 Mart 2020’de firma, köyün merası olan arazide ağaç kesimine başladı. Firmanın çalışmalarına karşı köylülerle birlikte hep beraber büyük bir direniş sergiledik ve durdurduk.
Firma daha sonra güvenlik güçleriyle köye geldi. Ağaç kesimine tekrar başlandı. İnsanları, kendi mesire alanlarından çıkardılar. Hatta köyün mezarlığı bile ÇED alanı içerisinde kalıyordu, insanlar bir süre mezarlığı ziyaret edemediler. Bir süre sonra ise köy ulaşıma kapatıldı ve bizler de desteğe çıkamadık. Hatta köyde neler olduğunu insanların bizlere gönderdiği videolardan, mesajlardan öğrenebildik.
‘DÜNYA ÇEVRE GÜNÜ’NDE KADINLAR GÖZALTINA ALINDI’
Dünya Çevre Günü’nde köyde etkinlik düzenlemek istedik. O gün bizim köye, köylünün ise bize gelmesi engellendi. Köylüler, o gün tarlalardan geçerek 14 kilometre yolu yürüdüler ve yanımıza geldiler. Yenişehir’de etkinliğimize gerçekleştirdik. Ertesi gün köyden 9 kişi gözaltına alındı. Daha sonra 4 kişi bırakıldı fakat 5 kadına, ‘denetimli serbestlik’ verildi
Köylünün kalan son göleti Temmuz ayında kapatıldı. Son kalan Kamışlıgöl de kapatılınca insanlar itiraz ettiler ve iş makinelerinin önüne geçerek yolu kapattılar. Bu sefer de 22 Temmuz günü 12 kadın gözaltına alındı. Baskı ve göz korkutma bu şekilde devam etti. Bursa 1’inci İdare Mahkemesi’nde görülen davamız için bilirkişi heyeti görevlendirildi ama firmanın çalışanları alandayken köylüler alınmadılar. Bilirkişi heyeti, bizim lehimize bir rapor hazırladı. Rapora göre ‘ÇED teknik olarak yeterli olmadığı, tarım ve hayvancılığı olumsuz etkileyeceği, zenginleştirme tesisinin yerinin yanlış olduğu’ güçlü tespitler vardı. Yürütmeyi durdurma kararı bekliyorduk fakat Bursa 1’inci İdare Mahkemesi böyle bir karar vermedi.”
‘BİLİRKİŞİ RAPORUNA RAĞMEN MAHKEME YÜRÜTMEYİ DURDURMA VERMEDİ’
Kirazlıyayla köylülerin avukatı Osman Atalay Akman da verdikleri hukuki mücadeleyi şöyle anlattı:
“Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilen ÇED olumlu raporunun iptali ve tesisin yapımına karşı çıkan 9 köylümüzün aleyhine açılan ceza davalarındaki hukuk mücadelelerinde yanlarında yer aldık. Ana dava olarak kabul ettiğimiz Bursa 1’inci İdare Mahkemesi’nce görülen ‘ÇED olumlu raporunun’ iptali davasında, mahkeme tarafından bilirkişiler atandılar.
Bilirkişiler, raporlarında ‘bu tesisin bul bölgede yapımının ve yer seçiminin doğru olmadığını, tesisin yapılması durumunda insan yaşamını, tarım ve hayvancılığı olumsuz yönde etkileyebileceği ve yerin deprem kuşağında yer aldığı’ belirtilerine rağmen mahkeme tarafından yürütmeyi durdurma kararı verilmedi.
Artık bu safhadan sonra 28 Ekim 2020 tarihinde Bursa 1’inci İdare Mahkemesi’nce yapılacak duruşma neticesinde ‘yapımına başlanan zenginleştirme tesisinin’ ÇED olumlu raporunun, bilirkişilerin ortaya koyduğu hukuki gerekçelerle kabul edilerek iptal edilmesi ve köylümüzün yaşam hakkının tekrar iade edilmesidir.”
