Metal İşçileri MESS’i Ezecek!

Türk hâkim sınıfları içerisinde bulunduğu ekonomik kriz ko­şullarında debelenirken işçi ve emekçilere yönelik saldırılarını bo­yutlandırmakta. Üretim alanlarında işçi ve emekçilerin kazanılmış hakla­rına yönelik hak gaspları azgınca de­vam ettiriliyor. Hem kamuda hem de özel sektörde gerçekleştirilen toplu iş sözleşmelerinde ise hâkim sınıf ve temsilcileri önümüzdeki süreçte eko­nomik krizin derinleşme tehlikesine karşı önlem almaya çalışıyorlar. Di­ğer yandan ise krizi fırsata dönüştür­me çabasından da taviz vermiyorlar.

Krizi fırsata dönüştürme politikası­nın bir ayağı da metal sektöründe yaşanmaktadır. 150 bin metal işçisini ilgilendiren TİS görüşmeleri 6 Ekim 2019 tarihinde başladı. İmalat sanayi cirosunun dörtte biri ve ihracatının yüzde 39’unun gerçekleştirildiği sek­törde 150 bine yakın işçi doğrudan, 1 milyon işçi de dolaylı olarak çalış­maktadır. Bu nedenle yapılan toplu iş sözleşmesi sadece metal işçilerini değil aynı zamanda tüm Türkiye işçi sınıfını etkilemesinden dolayı önem­lidir.

186 fabrikada yaklaşık 150 bin metal işçisini ilgilendiren bu yılki MESS ile Toplu Grup Sözleşme görüşmelerin­den sonuç çıkmadı. İşçilerin taleple­rinin karşılanmamasıyla birlikte me­tal işçilerinin kazanılmış haklarının da gasp edilmeye çalışıldığı anlaş­maya tepki gösterildi. Metal işçileri içerisinde örgütlü olan ve işkolunda yetkili buluna üç sendikanın Türk Metal, Birleşik Metal-İş, Çelik İş’in katıldığı görüşmeler sonlandırıldı. Bugün arabuluculuk aşamasında olan metal işçileri için TİS süreci çok yönlü saldırılar içermektedir.

MESS Başkanı görüşmelere “Me­tal sektörü çalışanları ve işverenleri olarak ülkemize karşı sorumluyuz” diyerek başlamıştı, “ortak paydamız Türkiye” söylemleri ile devam etmiş­ti. İşçi sınıfının haklarının gaspı ne zaman söz konusu olsa önce vatan, millet nidaları atılır ve buna “aynı ge­mideyiz” deyişi eşlik eder. Bu süreç de böyle başlamıştır.

GÖRÜŞME SÜRECİNDE NE OLDU, TİS SÜRECİ HANGİ AŞAMADA?

Son süreçte TİS’lere damgasını vuran sözleşmelerin süreleridir. Hâkim sınıflar sistematik olarak sözleşmeleri uzun süreli olarak imzalamaya çalış­maktadır. Bunun nedeni işçi sınıfının daha düşük ücretle çalışmasını uzun sözleşme süreci boyunca garanti­ye almaktır. Metal işçileri için 2019 görüşmeleri de MESS’in sözleşmeyi 3 yıllık yapmayı dayatmasıyla ilerle­miştir.

%6 zam, esnek çalışma, Kıst-El Yevm (bir aylık maaşın bir güne denk gelen miktarı- çalışılmayan günler için kesi­len para); ikramiyelerin dönemlerin­de değil yıl sonunda çalışmaya bağlı olarak (yani düşürülerek) ödenmesi; çalışma süresinden kaynaklı yasal sü­relerinden daha fazla kıdem ve ihbar tazminatı verilen işyerlerinde 1 Eylül 2019 tarihinden itibaren işe giren işçilere bu hakların verilmemesi ve denkleştirme uygulamasının etkin şekilde tüm işyerlerinde uygulanma­sını sözleşme ile garanti altına alın­masını istemişlerdir. Metal işçileri ise bir yanda patronların dayatmaları diğer yanda uzlaşmacı sarı sendika­ların sistematik olarak işçinin değil patronun çıkarlarını koruyan anlayış­ları ile mücadele ediyorlar.

Bugün arabuluculuk aşamasında olan metaldeki TİS süreci, sarı sen­dikaların işçilerin nabzını ölçmesine yarayan kimi dedikodularının da iş­yerlerine yaymasıyla sürmektedir. “Sendikaların bilgisi dahilinde olduğu iddia edilen %12 zam olsa ne dersiniz?”, “%15-18 zam, 3 yıl söz­leşme” söylentileri fabrikaların içine sızdırılmıştır. Metal işçileri sürece uzun süreli (3 yıl) sözleşme süresini tartışmayacağı, yani kesinlikle kabul etmeyeceği tutumuna sahipken pat­ron-sendika ortaklığında bu yaklaşı­mından geri adım attırılmak istenmektedir.

Renault, Ford, TO­FAŞ, BOSCH, Arçelik, Man, Mercedes, İDÇ, B/S/H, Coşkunöz, Valeo, Beyçelik, tüm fabrikalarda işçilerin talepleri görünmez kılınmaya çalışılmak­ta, “aynı gemideyiz” anlayışıyla işçilerin öfkesi bastırılmak is­tenmektedir. “Süreç Yüksek Hakem Ku­ruluna kalırsa” kurul nasıl olsa patronların dediklerini onaylar diyerek işçilerin gözü korkutulmaya çalışıl­makta işçiler YHK ile tehdit edilmek­tedir. İşçilere patronların avantaj ve güçleri anlatılırken, işçi sınıfının üretimden gelen gücü doğrudan sarı sendikalar eliyle köreltilmeye çalışıl­maktadır.

Metal işçileri çok etkin eylemlere ihtiyaç olduğunu düşünürken pasif, biçimsel, simgesel eylemlerle işçilerin mücadele azimleri kırılmaya çalışılmaktadır. TİS süreci uzun zaman dilimine yayılarak öfke boğulmak istenmekte işçilerde yılgınlık yaratılmaya çalışılmaktadır.

Metal işçileri öz güçlerine güvenerek örgütlü bulundukları sendikaların ni­teliği ne olursa olsun bu sendikaları zorlayarak taleplerinden geri adım atmadan kazanılmış haklarına sahip çıkmalı ve hâkim sınıfların krizinin faturasını ödemediği bir toplu söz­leşme anlaşmasını imzalamalıdır. Geçmiş deneyimlerinden edindiği tecrübelerle, grev yasaklarına, fii­li engelleme ve baskılara karşı fii­li-meşru mücadeleyi yükseltmelidir.

*Bu yazı Yeni Demokrasi Gazetesi’nin 26 Aralık 2019 tarihli 51. sayısından alınmıştır.