Pazar günü Bolivya Başkanı Evo Morales, seçime hile karıştırdığı iddialarının körüklediği haftalarca süren protestoların ardından istifa etti.
Morales 14 yıl boyunca iktidardaydı ve anayasa mahkemesinin başkanlık süresini kaldırma kararının ardından bir sonraki seçimler için de aday olmayı düşünüyordu.
Bolivya’daki seçimlerin tek turda bitmesi için çoğunluğu alan partinin ikinci partiden 10 puan fazla alması gerekiyor. Seçimlere hile bulaştırıldığı iddiası Morales’in 10 puanın üstünde bir fark açması ve bu sonuçların 24 saat boyunca açıklanmaması üzerine ortaya atıldı.
Seçim sonuçlarına itiraz edilmesiyle birlikte ülke genelinde büyük protestolar başladı. Kitleler 14 yıl boyunca yarı sömürge karakteri derinleştirip işçi ve köylü sömürüsünü arttırmaktan başka bir şey yapmayan gerici devlete karşı isyan etti.
Eylemler Amerikan emperyalizmine ve komprador büyük burjuvaziye bağlı aşırı sağ gruplar tarafından büyük boyutlara taşındı. Protestolar en üst aşamaya geldiğinde, asker ve polis Morales’e muhalif olanların yanında saf tutarken, üst düzey yöneticiler Morales’in istifasını talep ettiler. Şu an Morales başka bir oportünist olan Meksika başkanı Andrés Manuel Lopez Obrador’un yönetimi altında iltica talebinde bulunmak için Meksika’ya uçuyor.
Bolivya’da bu son ayda yaşanan olaylar aslında Latin Amerika’da nelerin olup bittiğine dair bir temsiliyet sunuyor bizlere: Emperyalizmin derinleşen krizi ve buna bağlı olarak bürokratik kapitalizmin krizi.
Bürokrat burjuvazide hizalanmış hükümetler, Morales hükümeti gibi, kitlelere verdikleri reform sözlerini tutamazlar ve daha çok Amerikan emperyalizminin ve iç kapitalistlerin boyunduruğu altında sömürüyü ve kemer sıkma politikalarını arttırır.
Latin Amerika ağırlıklı bir grup Marksist-Leninist-Maoist parti ve örgütün yaptığı ortak deklarasyon durumu açıklıyor: “İçinde bulunduğumuz on yılda, bürokratik kapitalizmi destekleyen eski devlet anlayışının ciddi bir çözülme ile karşı karşıya kaldığını görülüyor. Oportünizm önderliğindeki iki fraksiyonun (komprador ve bürokrat) gerici rejimlerinin politik krizleri söz konusu. Hükümetler bu eski devletlere halkı manipüle eden ve Brezilya’da olduğu gibi (Lula ve İşçi Partisi (PT) yönetimindeki gerici hükümet) sosyal programları kullanarak korporatizm** ve klientalizm*** uygulamalarını çeşitli mali kandırmacalar altında önderlik ediyor.
Morales Meksika’ya iltica başvurusunda bulunurken darbenin yarattığı tahribatı kitleler çekiyor. Aşırı sağcı muhalif lider Luis Fernando Camacho’nun yönetimi altında da olsa, askeri cunta yönetimi altında da olsa, emperyalizmin ve en çok da sömürü ve sefaletin adı olan Amerikan emperyalizminin heveslerine maruz kalacak olan halktır.
Sağcı darbeler gökten zembille inmiyor fakat ABD emperyalizminin ve CIA’sının şüpheli amaçlarını gerçekleştirmek için kullandığı, varolan toplumun içindeki çelişkilerden doğuyor.
Sağcı askeri darbeye zemin hazırlayan politikalar bize eski devletin yıkılmasının ve proletarya diktatörlüğünün zorunluluğunu gösteriyor. Revizyonizm ve oportünizm kitlelerin gerçekten ihtiyacı olan şeyleri karşılayamazken, sağ kanat avantaj sağlıyor ve halkın en geri yanlarını (bu örnekte Amerikan emperyalizminin motive ettiği geri yanlar), faşizmi ve askeri diktatörlüğü uygulayabilmek için harekete geçiriyor. Eninde sonunda ABD emperyalizminin emrindeki askeri boyunduruğun baskını hissedecek olan yoksul Bolivya işçileri ve köylüleridir.
ABD emperyalizmi ve emperyalizmin emrindeki darbe hükümetini şiddetle mahkum ediyor. Bolivya halkı böyle bir halk düşmanı darbeye karşı direnmekte haklıdır ve mücadeleleri, son kertede emperyalizme teslim olmuş ve süresini doldurmuş Morales hükümetinin beceriksizliğinden dolayı örtbas edilemez.
*Kaynak: https://incendiarynews.com/2019/11/12/bolivia-right-wing-coup-deposes-opportunist-morales-government/?fbclid=IwAR2BPDLNfNTxCfS-czSAZRR1epgxOr5KJsJn9KmxWN-9CN_Kh5nRcuxTT1s
** Sınıfları, meslek gruplarını bir organizmanın her biri kendi işlevini görerek birlikte bütüne hizmet eden organları sayan ekonomik sistem. sınıfların varlığını reddetmese de sınıf çatışmasını reddeder.
*** Kayırmacılık-himayecilik
